CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA THƯ VIỆN CẦN CÓ TẠI TRƯỜNG HỌC

Các hoạt động của thư viện được quy định cụ thể tại Điều 10 Nghị định 72/2002/NĐ-CP Hướng dẫn Pháp lệnh Thư viện:

• Hoạt động phát triển thư viện; hoạt động về chuyên môn, nghiệp vụ thư viện: sưu tầm, lựa chọn và xử lý tài liệu; tổ chức luân chuyển sách, báo; tổ chức các hội thảo khoa học về lĩnh vực thư viện.
• Hoạt động tuyên truyền, giới thiệu về thư viện, tài liệu và các dịch vụ thư viện nhằm thu hút người đọc tới sử dụng thư viện.
• Xây dựng phong trào đọc sách, báo trong nhân dân; tổ chức hội nghị bạn đọc, các câu lạc bộ bạn đọc, xây dựng đội ngũ cộng tác viên của thư viện.

1. Các hoạt động nghiệp vụ của thư viện

Trong các hoạt động của thư viện, những hoạt động nghiệp vụ là cơ sở nền quan trọng nhất, gắn liền với hiệu quả và sự phát triển của thư viện.

1.1 Các hoạt động nghiệp vụ của thư viện trường học

Tại trường học, những hoạt động nghiệp vụ của thư viện bao gồm:

• Quản lý tài liệu: Hoạt động nhập/xuất tài liệu, thanh lý, lưu trữ, truy xuất – tìm kiếm
• Mượn trả tài liệu: Quy trình, thông tin và tình trạng mượn – trả
• Quản lý đối tượng: Người đọc, tài liệu, tác giả, phiếu mượn, trả sách, hóa đơn, thanh lý,…
• Ngoài ra, tùy quy mô còn có các hoạt động như:
• Bổ sung, sưu tầm, lựa chọn và xử lý tài liệu
• Tổ chức các hội nghị, hội thảo chuyên đề
• Biên soạn các bản thư mục và thư mục chuyên đề
• Xây dựng cơ sở dữ liệu tài liệu số hóa
• Tổ chức các kho tự chọn, giới thiệu và triển lãm sách báo phù hợp

1.2 Đề xuất hoàn thiện các hoạt động nghiệp vụ

Mỗi thư viện trường phổ thông nên biên soạn ít nhất 2 thư mục có nội dung phục vụ cho công tác giảng dạy và học tập của nhà trường.

Cán bộ thư viện sử dụng phần mềm Quản lý thư viện để quản lý tài liệu, quản lý bạn đọc và áp dụng công nghệ thông tin vào công tác xử lý nghiệp vụ, công tác bạn đọc, công tác giới thiệu sách nhằm thực hiện hiệu quả các mặt công tác.

Trong suốt năm học, cán bộ thư viện sẽ tiếp tục xây dựng và hoàn thiện kho học liệu điện tử theo khối lớp, theo môn học để giáo viên có tư liệu giảng dạy, nhằm nâng cao chất lượng dạy và học.

2. Hoạt động tuyên truyền

Song song với các hoạt động nghiệp vụ của thư viện, trường học cần thực hiện các hoạt động tuyên truyền để đưa thư viện gần gũi với học sinh, khơi gợi hứng thú đọc sách cho các em.

Các hoạt động tuyên truyền, thư viện trường học có thể thực hiện:

• Tổ chức các hoạt động đọc phong phú như tổ chức đọc theo nhóm, đọc cho cả lớp cùng nghe,… về các chủ đề như học tập, mái trường, về thầy cô, gia đình
• Tổ chức các tiết ngoại khóa như xem phim, thi kể chuyện, viết cảm nghĩ để các em học sinh phát huy năng khiếu bản thân và sự độc lập trong suy nghĩ
• Tăng cường nói chuyện theo chuyên đề về các vấn đề xã hội để hỗ trợ với nhà trường giáo dục kĩ năng sống cho học sinh
• Quyên góp sách báo
• Đưa sách báo đến tay bạn đọc theo hướng thân thiện như: góc nghệ thuật, giỏ sách lưu động, túi sách mini,…
• Thư viện góc lớp: là các giá, tủ để sách để cuối lớp thuận tiện cho các em tìm đọc
• Đặt các giá sách bên ngoài thư viện để học sinh đọc vào đầu giờ buổi sáng, giờ ra chơi, cuối buổi chiều
• Để đưa phong trào đọc sách thành phong trào thi đua ở các lớp học
• Tổ chức giới thiệu sách theo chủ đề, triển lãm sách, ngày hội đọc sách

3. Các hoạt động phong trào đọc sách của thư viện

Phong trào đọc sách cũng nằm trong chuỗi hoạt động tuyên truyền của thư viện, nhưng đây là một chuỗi các hoạt động của thư viện có tổ chức trong thời gian lâu dài. Thường sẽ kết hợp với các phong trào của chính quyền tỉnh/quận/huyện hoặc Sở Giáo dục.

Phong trào đọc sách được phát động cho nhiều đối tượng dưới hình thức thi đua giữa các khối lớp, học sinh, giáo viên và cả phụ huynh.

Từng phong trào nhỏ khơi gợi lên hứng thú đọc sách, lâu dần hình thành nên thói quen đến đọc sách, dung nạp kiến thức mới cho các em.

4. Số hóa tài liệu để các hoạt động của thư viện hiệu quả hơn

Số hóa tài liệu và tích hợp vào một phần mềm quản lý thư viện giúp tài liệu được sử dụng mọi lúc – mọi nơi, phục vụ các hoạt động của thư viện và nhu cầu đọc tốt hơn. Lúc này học sinh – giáo viên có thể đọc ngay khi ở nhà, mượn – trả sách từ xa rất nhanh chóng và thuận lợi.

Chuyển đổi số thư viện và số hóa tài liệu không chỉ dừng lại là xu hướng và yêu cầu tất yếu.

Ngoài việc tổ chức các hoạt động của thư viện kể trên, các trường học cũng nên lưu ý sớm thực hiện chuyển đổi, vì một trong các tiêu chí Trường học đạt chuẩn các cấp (thành phố/quốc gia) là hệ thống thư viện được trang bị phần mềm quản lý để số hóa dữ liệu, phục vụ nhu cầu đọc, chia sẻ, tra cứu thông tin mọi lúc - mọi nơi.